Stała inwentaryzacja w magazynie

Ustalanie stanu zapasów w czasie rzeczywistym umożliwia tak zwaną inwentaryzację ciągłą lub inwentaryzację w czasie rzeczywistym w firmie. Konwencjonalna inwentaryzacja ręczna lub fizyczna w określonym dniu dostarcza jedynie informacji o zapasach towarów, rodzajach artykułów i brakach w tym konkretnym dniu, natomiast (automatyczna) stała inwentaryzacja umożliwia rejestrowanie i wyszukiwanie informacji o zapasach w czasie rzeczywistym, takich jak lokalizacja i dostępność ilościowa określonego towaru w firmie. 

Oprócz ciągłego dostarczania informacji o poziomie zapasów, stała inwentaryzacja zwykle prowadzi również do minimalizacji braków towarów w firmie. Oznacza to, że wszystkie zamówienia mogą być przetwarzane i wysyłane na czas, co z kolei prowadzi do wysokiego poziomu zadowolenia klientów i zazwyczaj także kolejnych zamówień. Inwentaryzacja w czasie rzeczywistym może być również wykorzystywana do opracowywania i wdrażania lepszych rozwiązań logistycznych lub optymalizacji tras w ramach przechowywania i pobierania, a także strategii kompletacji i lokalizacji pojemników w magazynie, co również optymalizuje kolejne etapy łańcucha dostaw. Monitorowanie poziomu zapasów i inwentaryzacja w czasie rzeczywistym prowadzi do lepszego wglądu w stan zapasów i towarów. Rotacja poszczególnych produktów, a tym samym podział na szybko, średnio i wolno rotujące artykuły, wraz z odpowiednim rozmieszczeniem w magazynie, może być łatwo określona, a odpowiednie działania łatwo dobrane. Ponadto można opracować lepsze strategie zaopatrzenia dla poszczególnych towarów. Ogólnie rzecz biorąc, inwentaryzacja w czasie rzeczywistym zapewnia optymalizację procesów w magazynie, a tym samym znaczącą redukcję kosztów. 

Jakość stałej inwentaryzacji za pomocą systemu zarządzania magazynem (WMS) ściśle zależy od jakości dostępnych danych. Często zdarza się jednak, że ilości towarów w systemie zarządzania zapasami i w rzeczywistym magazynie różnią się od siebie. Przypadkowe pobrania z niewłaściwego przedziału, nieprawidłowe skanowanie, nieodpowiednie procesy, nieautoryzowane pobrania itp. często prowadzą do brakujących ilości. 

Na ogół system WMS jest obsługiwany przez pracowników za pomocą terminali radiowych lub komputerów stacjonarnych – pracownicy w magazynie rejestrują przechowywane i pobierane towary za pomocą kodów kreskowych, kodów QR lub znaczników RFID odczytywanych przy użyciu skanerów (1). Korzyści płynące z technologii RFID widoczne są w szczególności w ramach pełnej inwentaryzacji towarów w czasie rzeczywistym i w zapisie zbiorczym. System WMS odzwierciedla określone strategie magazynowe i określa lokalizacje przechowywania. Nawet podczas kompletacji zamówień, pobierane towary są rejestrowane i księgowane w systemie WMS. Nowoczesny system lub proces kompletacji bez użycia papieru, taki jak pick-by-light lub pick-by-voice, może zminimalizować braki magazynowe (2). 

Inne możliwości zarządzania zapasami i stałej inwentaryzacji to na przykład rozwiązania z systemem lokalizacji w czasie rzeczywistym i rejestrowaniem wideo oraz systemy z precyzyjnym pomiarem masy danego elementu za pomocą czujników w miejscach przechowywania oraz zintegrowaną technologią radiową. 

Dzięki RFID (Radio Frequency Identification) towary mogą być nie tylko automatycznie i bezdotykowo identyfikowane za pomocą fal elektromagnetycznych, ale nawet lokalizowane dzięki transponderom. Rozwiązanie RFID składa się więc z transpondera RFID (z cewką antenową, obwodami i pamięcią) z numerem identyfikacyjnym lub Elektronicznym Kodem Produktu (EPC), czytnika, za pomocą którego można odczytać informacje, oraz nadajnika do transmisji danych (3, 4). W przypadku śledzenia towarów i stałej inwentaryzacji dane o położeniu i EPC są przesyłane do czytnika, a następnie do systemu WMS. Główną zaletą technologii RFID w ramach inwentaryzacji ciągłej w firmach jest jednoczesne masowe rejestrowanie wielu przedmiotów na większych odległościach i wysoka wydajność. Ponadto nośniki danych umożliwiają wielokrotny zapis. Na przykład pojemniki można oznaczyć nowym numerem zamówienia w zależności od ich zastosowania, bez konieczności drukowania nowej etykiety. Technologia RFID może objąć zupełnie nowe obszary zastosowań. Części, np. w przemyśle motoryzacyjnym, mogą być identyfikowane przez cały okres ich użytkowania, a każdy etap przetwarzania może być udokumentowany na transponderze. Ponieważ technologia RFID i dopasowanie transponderów do każdego przedmiotu jest stosunkowo drogie w porównaniu z kodami kreskowymi i QR, ma ona głównie zastosowanie do śledzenia towarów o wysokiej wartości. 

Innym rozwiązaniem do inwentaryzacji w czasie rzeczywistym w firmach i śledzenia zapasów jest wykorzystanie mobilnych skanerów z transponderami RFID i tzw. anchor transponders w magazynie (5). Anchor transponders pełnią rolę satelitów GPS. Pozycję danego elementu można określić w czasie rzeczywistym na podstawie czasu przemieszczania się fal radiowych między skanerem a transponderami typu anchor. Dużą zaletą jest to, że w transpondery muszą być wyposażone tylko skanery, a nie pojedyncze produkty – w przeciwnym razie powodowałoby to wysokie koszty. W celu płynnego śledzenia towarów w firmie instaluje się również system wideo. Nagrania wideo można wówczas powiązać z danymi skanowania i lokalizacji. W ten sposób cały materiał wideo może być automatycznie filtrowany zgodnie z danymi o położeniu, a wyszukiwanie – znacznie skrócone. W ten sposób można szybko wykryć braki w zapasach firmy. 

Innym praktycznym przykładem zarządzania zapasami i inwentaryzacji w czasie rzeczywistym jest rozwiązanie TeDaLoS z czujnikami wagowymi w miejscach przechowywania, zintegrowaną transmisją radiową do oprogramowania w chmurze i wyświetlaniem online (6). Jednostka czujnika składa się z technologii czujnika do precyzyjnego pomiaru masy, technologii radiowej i zasilania. W praktyce jednostki mogą być optymalnie rozmieszczone na dowolnych nośnikach ładunku, w miejscach składowania, a nawet pod kontenerami. Dziennie generowanych jest około 12 tys. punktów danych, które są dekodowane, interpretowane i zatwierdzane przez oprogramowanie w chmurze. Dane lub zapasy można przeglądać za pomocą smartfona lub z domowego biura. Rozwiązanie do zarządzania zapasami i inwentaryzacji ciągłej oferuje wiele korzyści w porównaniu z tradycyjną inwentaryzacją fizyczną, takich jak uruchamianie automatycznych zamówień, gdy pozostała tylko określona minimalna ilość produktu. Dzięki regałom kanban zamówienia zapasów mogą mieć miejsce dokładnie na czas (ang. just-in-time). W przypadku braków magazynowych lub podejrzenia kradzieży, można również automatycznie wezwać ochronę. Jeśli rozwiązanie jest zainstalowane u klientów firmy, może umożliwić predykcyjną ocenę popytu. Ponieważ zapotrzebowanie i rodzaj produktu są zgłaszane natychmiast po zużyciu towarów, usługi i logistyka mogą być zoptymalizowane na tej podstawie. Technologia TeDaLos może być szybko i łatwo wdrożona w magazynach lub na nośnikach ładunku i w miejscach przechowywania, a dane o zapasach, zużyciu i położeniu niezbędne do stałej inwentaryzacji są dostarczane natychmiast. Fizyczna inwentaryzacja to już zatem przeszłość. 

Materiały źródłowe 

1 Tracking in logistics: The advantages of RFID, QR and barcode, Brother International GmbH, Link 

2 BITO Fachwissen, Was versteht man unter Kommissionierung?, Link 

3 Ekspertyza BITO, biała księga, Tracking in intralogistics or in the warehouse 

4 Goods tracking with the Xspan Rain Rfid Gateway from Impinj, link 

5 Seamless goods tracking with Real-time Location System (RTLS) and video, Solcon Systemtechnik GmbH, Link 

6 Ekspertyza BITO, Automated Inventory Control in Manual Warehouses, Link