Czy dostawa tego samego dnia stanie się nowym standardem?

Zakup online artykułów może mieć wiele zalet, takich jak wygodne zakupy z domowego fotela, lepsza porównywalność produktów, a tym samym możliwość znalezienia   najlepszej ceny, specjalne promocje internetowe i wiele więcej. Główną wadą w porównaniu z zakupem od klasycznych konwencjonalnych sprzedawców detalicznych, oprócz braku możliwości dotknięcia towaru, jest zazwyczaj czas dostawy. Oczywiście klient życzy sobie - w myśl  „Instant Gratification“ (natychmiastowej gratyfikacji) - otrzymać towar tak szybko, jak to możliwe. Nie dziwi zatem fakt, że trend idzie w kierunku dostawy w tym samym dniu - szczególnie wśród dużych firm wysyłkowych lub określonych grup produktów.

Według badania Mc Kinsey'a "Same-day delivery - The next evolutionary step in pacel logistics" (1), dostawa tego samego dnia jest "punktem zwrotnym”, ponieważ łączy bezpośrednią dostępność produktów z sektora detalicznego z wygodą zamawiania w domu. Firmy konsultingowe przewidują, że 15 procent sprzedaży paczek (3,1 mld EUR) w sektorze klientów indywidualnych w Europie Zachodniej do 2020 r. zostanie osiągnięte poprzez dostawę paczek tego samego dnia. Niemcy będą miały w tym swój udział w wysokości 27 procent lub 837 mln euro.

Obecnie dostawa Same Day w Niemczech jest oferowana głównie dla przemysłu spożywczego i farmaceutycznego. Supermarkety internetowe, takie jak Bringmeister (spółka córka EDEKA), Food.de, GetNow, REWE, Real i wiele innych dostarczają żywność nie tylko tego samego dnia, ale również w ciągu 90 minut, jak na przykład w GetNow. Również Amazon oferuje od 2015 r.  dostawę tego samego dnia około miliona produktów w 14 miastach (2019: 20 miast) w Niemczech. Największy niemiecki dostawca usług ekspresowych DHL oferuje klasyczną usługę kurierską, która obiecuje dostawę tego samego dnia na całym świecie. Jednak oferta ta wychodzi pod względem cenowym najczęściej  daleko  poza możliwości dzisiejszego e-commerce.

Dostawa tego samego dnia z pewnością jest uzasadniona w szczególnych przypadkach zastosowania lub w specjalnych grupach klientów. Dostawca usług Same Day, firma Tiramizoo, posiada w swoim portfolio klientów takie firmy jak Saturn, Media Markt, Conrad i Nespresso w celu  dostarczenia produktów w krótkim  czasie do klientów, którym w szczególności się spieszy. Wątpliwe jest, czy klienci nie byliby zadowoleni z elastycznej, wybranej przez nich daty. Według reprezentatywnego badania przeprowadzonego przez instytut badawczy YouGov w 2017 r., w ramach którego przebadano 2000 Niemców w wieku 18 lat i starszych, dostawa zamówionych towarów w pożądanym terminie lub dowolny wybór miejsca i czasu dostawy jest dla klientów ważniejsza niż dostawa towarów tego samego dnia.

Podobnie wątpliwe jest również to, czy ogólnokrajowa realizacja dostawy tego samego dnia jest w ogóle pożądana pod względem ekonomicznym i we wszystkich branżach i regionach ze względu na koszty oraz wpływ na środowisko.

Generalnie szybsza obsługa prowadzi do gwałtownego wzrostu kosztów logistyki. Jak już wspomniano, ogromnie wzrasta przy tym  satysfakcja klientów, co daje danemu sprzedawcy internetowemu ogromną przewagę rynkową. Według badania przeprowadzonego przez francuski Instytut Badawczy Capgemini (2), "klienci pytają wprawdzie o dostawę tego samego dnia, ale nie chcą za nią płacić". Według Arne Schulke, profesora kontroli zarządzania i przywództwa w Wyższej Szkole Biznesu i Zarządzania IUBH (3), "gotowość klientów w Niemczech do zapłaty za dostawę tego samego dnia wynosi mniej niż pięć euro".

Warunkiem koniecznym dla dostawy tego samego dnia jest m.in. efektywne zarządzanie magazynem, wysoki stopień automatyzacji i elastyczność reakcji. Często podejmowana jest współpraca z partnerami oferującymi usługę Fulfillment  (takimi jak Tiramizoo, Lieferando), którzy przejmują dostawę towarów. W tym przypadku należy jednak zapewnić sprawny proces i wymianę danych. Ogólnie rzecz biorąc, dostawa tego samego dnia jest możliwa tylko w pobliżu centrów dystrybucyjnych w regionie, a tak by generowała ona zysk -  tylko w aglomeracjach miejskich, tak aby pojazdy dostawcze pokonywały możliwie najkrótsze odległości. Szczególnie w miastach ta forma zaopatrzenia doprowadzi do zwiększenia ruchu drogowego i zanieczyszczenia środowiska. Można to jednak ograniczyć poprzez zaangażowanie lokalnych handlowców (np. supermarketów, aptek) w niektóre modele handlowe. Również zmniejszenie asortymentu produktów może prowadzić do usprawnienia logistyki. Klient staje się częścią łańcucha logistycznego, ponieważ musi zagwarantować przyjęcie zamówionych produktów. Dlatego, według Arne'a Schulke'a, dużą popularnością cieszy się dostawa w oknach czasowych wieczorem (od 18:00 do 21:00) - kiedy klient jest w domu. Można to wykorzystać do konsolidacji dostaw od poszczególnych handlowców, co czyni model dostaw bardziej ekonomicznym. Inne rozwiązania mogą również obejmować dostawę typu In-Home (z inteligentnym zamkiem drzwi i mechanizmem otwierania drzwi) oraz odbiór z określonych paczkomatów. Dostawa tego samego dnia stała się obecnie koniecznością w sektorze produktów spożywczych i półproduktów. Usługa ta jest również chętnie wybierana dla rzeczy ciężkich lub o dużej objętości. "Klientowi oszczędza się „dźwigania”. Zwłaszcza dla osób starszych stanowi ona wartość dodaną - i zawsze można ją sprzedać ", wyjaśnia Schulke.

Według Deana Maciuby (4), analityka w Logistics Trends & Insights, LLC - Research Analysis News Consulting, wzrost w segmencie Same Day Delivery jest napędzany przez duże inwestycje i ogromny kapitał podwyższonego ryzyka. Na podstawie wywiadu z bankierem inwestycyjnym doszedł do wniosku, że prawie żadna z dotowanych firm typu start-up nie jest rentowna, a głównym przedmiotem zainteresowania przejęcie tych firm. Ponadto, koszty dostawy tego samego dnia są subsydiowane z marży produktu, która nie może być utrzymana przez długi czas. Dla obu modeli dostaw wyznacznikiem trendów jest Amazon, przy czym sprzedawca internetowy korzysta z wielu własnych centrów logistycznych oraz abonamentu Amazon Prime Air. W każdym razie, Amazon próbuje przestawić przyjęty standard dwudniowej dostawy na  "Next Day Delivery for the Prime Free One-Day" w USA poprzez leasing samolotów. Dla większości sprzedawców internetowych lepszym rozwiązaniem może okazać się niedroga dostawa w następnym dniu, oparta na już istniejących regionalnych usługach ekspresowych i dużych lokalnych detalistach. Ogólnie rzecz biorąc, nadal istnieje wiele niewiadomych co do pojawienia się obu usług, takich jak szybkość ekspansji, akceptacja niższych marż zysku, wykorzystanie robotów dostawczych i stacji pakowania oraz wpływ trendsettera.

Literatura

1 Same-day delivery - The next evolutionary step in parcel logistics, Travel, Transport & Logistics Practice March 2014, Copyright © McKinsey & Company, Inc.

2 Capgemini Research Institute, Last-mile delivery consumer survey "The last-mile delivery challenge - Giving retail and consumer product customers a superior delivery experience without impacting profitability ", October–November 2018, Capgemini Research Institute

3 iXtenso - Magazyn dla detalistów, Same-Day-Delivery: Wskazówki dla małych detalistów, "Dostawa przesyłek w wieczornym oknie czasowym jest wielkim hitem": Wywiad z Arne Schulke, profesorem ds. kontroli zarządzania i przywództwa, Service mit Chancen, 24.07.2018 r.

4 Maciuba Dean, Same-Day kontra Next-Day Delivery, Logistics Trends & Insights, LLC - Research Analysis News Consulting, 10 kwietnia 2019 r.