Ostatnia mila ma decydujące znaczenie: jak nowoczesna logistyka zmienia handel elektroniczny
Ostatnia mila jest decydującym czynnikiem sukcesu w handlu elektronicznym – to właśnie ona decyduje o satysfakcji klientów. Rosnąca liczba przesyłek, niedobór wykwalifikowanych pracowników i wysokie koszty sprawiają, że innowacyjne rozwiązania i cyfrowe strategie łańcucha dostaw są niezbędne.
Czym jest „ostatnia mila” w logistyce?
Definicja i wyzwania związane z ostatnią milą
„Ostatnia mila” to ostatni etap dostawy, czyli transport towarów z magazynu lub centrum dystrybucyjnego do klienta. Ta faza jest szczególnie kosztowna i złożona, bo trzeba wziąć pod uwagę wiele różnych czynników, takich jak ruch uliczny, czas dostawy i dostępność odbiorcy.
Im mniejsze i bardziej zróżnicowane są zamówienia, tym trudniej jest je połączyć i dostarczyć w sposób efektywny. Powstają wysokie koszty osobowe, czasowe i transportowe, zwłaszcza w sektorze B2C, gdzie występuje wiele prywatnych adresów dostawy. Firmy logistyczne i detaliści pracują zatem nad nowymi koncepcjami dystrybucji, aby zwiększyć efektywność ostatniego etapu dostawy.
Według badania PwC „Aufbruch auf der letzten Meile” (Wyruszamy na ostatnią milę) 51% konsumentów nadal preferuje dostawę do domu. 40% chce dostaw w określonym przedziale czasowym, a tylko 20% preferuje punkty odbioru paczek. Pokazuje to, że oczekiwania klientów pozostają wysokie, a ostatnia mila znajduje się w centrum dynamiki konkurencji.
Logistyka ostatniej mili w handlu elektronicznym
Oczekiwania klientów i presja konkurencji
W handlu elektronicznym wszystko musi odbywać się szybko. Klienci zostali wychowani w przekonaniu, że mogą oczekiwać wysokiego poziomu usług, którego teraz wymagają. Walka o udział w rynku i sprzedaż w handlu internetowym toczy się również w sektorze usług convenience. Kupujący chcą, jeśli to możliwe, ekspresowej dostawy tego samego dnia lub przynajmniej możliwości wyboru własnego przedziału czasowego dostawy. Ponieważ klienci są bardzo wymagający, sprzedawcy internetowi i platformy muszą wymyślać innowacyjne rozwiązania dla ostatniej mili. Jednak właśnie ten ostatni etap procesu dostawy jest szczególnie kosztowny i złożony.
Jaka jest rola zarządzania łańcuchem dostaw?
Zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM) ma na celu optymalizację wydajności łańcucha dostaw. W większych firmach o złożonych łańcuchach dostaw niezwykle ważne jest koordynowanie interakcji między zoptymalizowanymi zapasami, możliwościami dostawczymi i wykorzystaniem mocy produkcyjnych za pomocą zarządzania łańcuchem dostaw. Dzięki temu można precyzyjnie planować dostawy towarów i zmniejszyć zapasy bezpieczeństwa. Zarządzanie łańcuchem dostaw odgrywa zatem kluczową rolę w firmach, jeśli chodzi o terminowość dostaw, np. w ramach okien dostawczych. Wyzwaniem i warunkiem wstępnym jest cyfryzacja i automatyzacja łańcuchów dostaw i procesów.
Koncepcje dotyczące ostatniej mili
Punkty odbioru, skrzynki na paczki i inteligentna dostawa
W celu uproszczenia dostaw przy jednoczesnym obniżeniu kosztów, skróceniu czasu i zmniejszeniu emisji CO₂, pojawia się coraz więcej nowych koncepcji odbioru i dostawy, które uzupełniają tradycyjną dostawę pod same drzwi. Modele te mają decydujący wpływ na zwiększenie wydajności logistyki ostatniej mili i odciążenie sieci dostawczych.
Stacje pakowania i skrytki:
Kluczowym podejściem jest konsolidacja dostaw do stałych punktów odbioru. Firma DHL obsługuje obecnie ponad 6000 stacji pakowania w Niemczech, a Amazon umieścił ponad 1000 skrytek w supermarketach, stacjach benzynowych i centrach handlowych. Stacje te oferują klientom maksymalną elastyczność, ponieważ mogą oni odbierać swoje paczki niezależnie od godzin dostawy. Dla firm kurierskich eliminuje to konieczność wielokrotnych przejazdów, oszczędzając czas i zasoby.
Prywatne skrzynki na paczki:
Coraz więcej budynków mieszkalnych i kompleksów mieszkaniowych decyduje się na wspólne skrzynki na paczki, z których może korzystać wiele firm kurierskich. Rozwiązanie to umożliwia bezkontaktową dostawę, nawet gdy nikogo nie ma w domu, i znacznie zmniejsza nakłady logistyczne związane z każdą paczką. W przypadku domów jednorodzinnych coraz popularniejsze stają się inteligentne skrzynki na paczki z łącznością z aplikacją, które ułatwiają odbiór i wysyłkę przesyłek.
Inteligentna dostawa:
Technologie cyfrowe otwierają nowe możliwości w zakresie dostaw. Systemy takie jak Key Home Kit umożliwiają bezpieczną dostawę do domu, natomiast dostawa do samochodu pozwala umieścić paczki bezpośrednio w bagażniku pojazdu. Kurier otrzymuje za pośrednictwem aplikacji ograniczony czasowo klucz cyfrowy, który umożliwia mu dostęp – monitorowany przez kamerę i GPS. Rozwiązania te ograniczają liczbę błędnych dostaw, zwiększają zadowolenie klientów i stanowią przykład integracji logistyki z technologią inteligentnego domu.
Podejście oparte na crowdsourcingu:
Kolejnym trendem w logistyce ostatniej mili jest dostawa crowdsourcingowa. Platformy takie jak Dropfriends i Pickshare umożliwiają osobom prywatnym pełnienie funkcji tymczasowych punktów odbioru paczek. Sąsiedzi przyjmują przesyłki lub podejmują się lokalnych dostaw – jest to rozwiązanie oparte na społeczności, które odciąża sieć dostawczą i zmniejsza emisje.
Te nowe koncepcje pokazują, że przyszłość ostatniej mili leży w elastyczności, cyfryzacji i współpracy. Dzięki połączeniu różnych form dostawy można skrócić trasy dostaw, obniżyć koszty i precyzyjnie zaspokoić potrzeby klientów.
Click & Collect i Click & Drive jako strategie wielokanałowe
W przypadku Click & Collect lub Click & Drive klienci składają zamówienia online i odbierają towary w wybranym przedziale czasowym. Modele te łączą sprzedaż internetową i stacjonarną i są uważane za część marketingu wielokanałowego.
Autonomiczna dostawa za pomocą dronów i robotów
- Dostawy za pomocą dronów są nadal utrudnione przez ograniczenia prawne w Wielkiej Brytanii, ale są testowane w ramach projektów pilotażowych (np. DHL Parcelcopter, Amazon Prime Air).
- Autonomiczne roboty dostawcze, takie jak robot Hermes Starship lub humanoidalny Digit firmy Ford, coraz częściej przejmują zadania związane z dostawą – wydajnie, elastycznie i bez emisji spalin.
Optymalizacja logistyki ostatniej mili
Jak sztuczna inteligencja i logistyka predykcyjna zmieniają logistykę ostatniej mili?
Ostatnia mila może stanowić nawet 50% całkowitych kosztów łańcucha dostaw, co oznacza ogromny potencjał optymalizacji. Sztuczna inteligencja (AI) umożliwia logistykę predykcyjną w tym obszarze:
- Trasy są optymalizowane w czasie rzeczywistym.
- Okna czasowe dostaw są obliczane z dużą dokładnością.
- Emisje CO₂ i warunki ruchu drogowego są dynamicznie uwzględniane w planowaniu.
Systemy wspierane przez AI pomagają przewidywać godziny szczytu, równoważyć wolumeny przesyłek i efektywnie dystrybuować zasoby. Pozwala to obniżyć koszty, skrócić czas dostawy i osiągnąć cele w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Cyfryzacja i automatyzacja w łańcuchu dostaw
Cyfrowe zarządzanie łańcuchem dostaw łączy magazynowanie, transport i dostawę w jedną inteligentną całość. Elastyczne sieci, zautomatyzowana technologia magazynowa i integracja danych zwiększają produktywność i sprawiają, że łańcuchy dostaw są bardziej odporne.
Firmy, które stawiają na technologie, współpracę i zrównoważone koncepcje transportowe, zyskują zdecydowaną przewagę – zarówno na ostatnim etapie dostawy, jak i daleko poza nim.
